Leverplicht gemeenten

Er leven bij gemeenten en gegevensleveranciers vragen over de leverplicht van de Basisregistratie Ondergrond (BRO). Op deze pagina wordt uitgelegd hoe je weet wat je als gemeente moet aanleveren. We gaan hier met name in op de domeinen ‘Bodem- en grondonderzoek’, ‘Grondwatermonitoring’ en ‘Grondwatergebruik’ van de BRO.

Algemeen

Kort gezegd betekent de leverplicht het volgende: een bestuursorgaan moet gegevens aanleveren aan de BRO als dit bestuursorgaan BRO-gegevens ontvangt bij de uitvoering van een publieke taak of bij het verrichten van werkzaamheden.

Hoe werkt het?

Je moet als gemeente allereerst goed kijken: voer je een publieke taak uit of verricht je werkzaamheden? Ja, dan is het de vraag met welke ondergrondgegevens je te maken hebt. Er zijn immers veel soorten ondergrondgegevens, maar welke moet je aanleveren? Hieronder geven we per domein de aandachtspunten, zodat je een eerste indruk krijgt.

NB Het enkele feit dat de gemeente bijvoorbeeld de bouw van iets financiert, valt niet onder ‘het verrichten van werkzaamheden’. Alleen als de gemeente zelf een werkzaamheid uitvoert of daartoe opdracht geeft, bijvoorbeeld tot de bouw van iets, dan is er sprake van ‘het verrichten van werkzaamheden’. Bekijk eventueel ook deze voorbeelden van leverplicht.

Bodem en grondonderzoek

Bodem- en ondergrondgegevens die de gemeente ontvangt in het kader van een verkenning die door of in opdracht van een gemeente is uitgevoerd, moeten aangeleverd worden aan de BRO. Er zijn veel verschillende soorten bodem- en grondonderzoeken: voor gemeenten ligt de focus op geotechniek ofwel geotechnisch booronderzoek en sonderingen. NB Moet voor een grondwatermonitoringput, brandput, onttrekkingsput, WKO-installatie of iets anders een boorgat gemaakt worden, dan vallen de onderzoeksgegevens van de grond uit dat boorgat onder booronderzoek. Voor archeologisch onderzoek geldt (nog) geen leverplicht.

Als een bestuursorgaan een gegeven ontvangt van bodem- of grondonderzoek bij de uitvoering van een publieke taak (bijvoorbeeld in het kader van de uitoefening van bevoegd gezag zoals het verlenen van een vergunning), wordt dit voorlopig niet aan de BRO geleverd. De reden is dat het loket van de Omgevingswet nog geen BRO-standaarden voorschrijft, waardoor levering aan de BRO te veel werk zou zijn.

Milieukwaliteit

Bodemonderzoek dat bestaat uit onder andere booronderzoek en/of grondwateronderzoek om bijvoorbeeld de aanwezigheid van verontreinigde stoffen te bepalen, ook wel milieuhygiënisch bodemonderzoek (SAD) genoemd, hoort bij het domein Milieukwaliteit. De resultaten moeten in de toekomst aangeleverd worden aan de BRO (streefdatum 1 juli 2025).

Grondwatermonitoring en Grondwatergebruik

De leverplicht voor gemeenten voor grondwatermonitoringgegevens is helder in het Besluit Bro. Daarin is duidelijk aangegeven wat aangeleverd moet worden voor het domein Grondwatermonitoring.

Kern is of een gemeente een onderzoek in het kader van grondwatermonitoring ten minste 1 jaar uitvoert of laat uitvoeren. Is dat het geval? Dan moeten die gegevens aangeleverd worden aan de BRO. Hieronder staan de belangrijkste punten. Het geeft een goede impressie van wat wel en wat niet valt onder de BRO.

  • Gegevens (van put/peilbuizen, monitoringnet en grondwaterstanden) van gemeentelijke meet- of monitoringnetten die ‘voor onbepaalde tijd’ zijn ingericht als onderdeel van de wettelijke taak tot ‘grondwaterzorg’ van gemeenten zijn BRO-plichtig.
  • Gegevens van gemeentelijke, projectmatige meetnetten, waarin 1 jaar of langer wordt gemeten, zijn BRO-plichtig. Dit geldt ook voor meetnetten die ‘in opdracht van’ de gemeente door derde partijen worden ingericht en beheerd.
  • Wordt er korter dan 1 jaar gemeten, dan moet je kijken of de gegevens de BRO-gegevens van die locatie aanvullen. Kijk bijvoorbeeld of de gegevens herbruikbaar zijn en kijk of dat opweegt tegen de registratie-inspanningen. Het is dan belangrijk dat die gegevens ook aangeleverd worden aan de BRO.
  • Gegevens van monitoringnetten van derden (bijvoorbeeld van bouw-projectontwikkelaars), die de gemeente wel ‘gebruikt’ in haar uitvoeringstaken, hoeven niet te worden geregistreerd.

Let op: onderstaande gegevens vallen onder het domein Milieukwaliteit.

  • Gegevens van monitoringnetten van milieuhygiënische projecten, waarin het met name gaat om het langdurig monitoren van de verontreiniging van de bodem en het grondwater (door meermaals peilbuizen te bemonsteren);
  • Gegevens die onder de Wet bodembescherming of Wet milieubeheer - nu Omgevingswet - vallen.

Daarnaast zijn er nog gegevens die vallen onder het domein Grondwatergebruik (grondwateronttrekkingen). Hieronder vallen ook gegevens van gesloten bodemenergiesystemen, waarvoor de gemeente een vergunning verleent – dus een wettelijke taak uitvoert. Deze gegevens moeten geleverd worden aan de BRO. Dat kan via het Landelijk Grondwaterregister (LGR).

Kijk voor extra informatie bij de domeinen Bodem- en grondonderzoek, Grondwatermonitoring, Grondwatergebruik en Milieukwaliteit.