Wat moet je weten?

Het wordt druk in de ondergrond: kijk onder het maaiveld!

Nederland staat voor enorme opgaven. Klimaatverandering, droogte, de energietransitie, de woningbouwopgave, invoering van de Omgevingswet: alles komt nu samen. Oplossingen worden vaak gezocht in de ondergrond. Daar wordt het steeds drukker, dus is het belangrijk zo vroeg mogelijk in het planproces onder het maaiveld te kijken om haalbaarheid van plannen te toetsen. Is er nog ruimte? Op welke diepte? En wat zit er al? Hoe stevig is de ondergrond? Waar zit het grondwater?

Met antwoorden op deze vragen kun je samen met jouw collega’s efficiënte oplossingen ontwikkelen. Met de vakkennis van jouw ambtenaren of adviseurs kun je ondergrondgegevens interpreteren en zo de juiste conclusies trekken voor jouw beleid.

Het wordt druk in de ondergrond

Kijken in de ondergrond: 3D-toepassingen

In de ondergrond kun je niet kijken. Maar er zijn wel diverse toepassingen, ook in 3D, die helpen om de ondergrond letterlijk en figuurlijk transparant, inzichtelijk en toegankelijk te maken. Dat maakt het makkelijk om het gesprek aan te gaan met collega-bestuurders, maar ook met belanghebbenden.

3D model van de Lekdijjk

3D-model van de ondergrond onder de Lekdijk

Wat is de basisregistratie ondergrond?

De Basisregistratie Ondergrond (BRO) is een centrale registratie met publieke gegevens over de Nederlandse ondergrond. Vanuit één plek kunnen gebruikers binnenkort digitaal gegevens opvragen over bodem en ondergrond. De datasets kunnen worden gevisualiseerd, maar er kunnen ook berekeningen en modelleringen mee worden gemaakt.

Dankzij de BRO hebben alle gegevens straks een gevalideerde, hoge kwaliteit en zijn ze voor iedereen vrij beschikbaar. De overheid kan met de betrouwbare ondergrondgegevens planprocessen en beheertaken efficiënter uitvoeren en de kwaliteit van haar dienstverlening verbeteren.

Wettelijk verplicht

Het bronhouderschap ligt meestal bij bestuursorganen van gemeenten, provincies en waterschappen en rijksorganisaties als Rijkswaterstaat en de ministeries van Economische Zaken en Klimaat (EZK), Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO), maar ook bij zelfstandige bestuursorganen als Staatsbosbeheer. Bestuursorganen zijn als bronhouder verplicht om:

  1. bodem- en ondergrondgegevens aan te leveren volgens de afgesproken standaarden
  2. ondergrondgegevens te gebruiken voor alle overheidstaken
  3. onjuiste gegevens terug te melden aan de bronhouder.

Iedere overheidsorganisatie heeft daarom een BRO-coördinator.

Welke gegevens komen er in de BRO?

De BRO bevat gegevens over de diepe en de ondiepe ondergrond. In de BRO vind je al een aanzienlijke hoeveelheid gegevens, afkomstig uit bestaande gegevensbanken.

Gegevens over ondergrondse bouwwerken zoals parkeergarages, kelders of tunnels en over ondergrondse kabels en leidingen, behoren niet tot de BRO, omdat daar al een goede registraties van zijn. Naar het opnemen van het onderwerp bodemverontreiniging in de BRO wordt in 2019 een verkenning gedaan.

De BRO wordt geordend op basis van zogeheten ‘registratieobjecten’, zoals een grondwaterstand, een mijnbouwwetvergunning of een geotechnisch sondeeronderzoek. Voor ieder registratieobject komt er een catalogus waarin precies staat uit welke gegevens de inhoud van het object moet bestaan en in welke brondocumenten die gegevens moeten worden vastgelegd.

Planning van de BRO

De BRO wordt stapsgewijs gevuld. De totale doorlooptijd voor de realisatie van de BRO is naar verwachting 5 jaar. De BRO wordt in tranches uitgevoerd, waarbij steeds een beperkt aantal registratieobjecten is opgenomen, zodat de projectuitvoering beheerst verloopt.

Bij het programma BRO wordt gewerkt aan een Landelijke Voorziening, een Bronhouderportaal en een BRO-loket om alle gegevens op te slaan en beschikbaar te kunnen stellen. Het programma werkt ook aan andere diensten en producten.


Voorbeelden

PoC Rotterdam

Diverse praktijkproeven, Proofs of Concept, laten zien wat er nu al kan met ondergrondgegevens. Neem een kijkje.

De waarde van 3D beleidsvorming

In deze video vertellen we over de waarde van 3D beleidsvorming voor onze nationale ruimtelijke ordening.