Casus: Samen integraal werken Haaksbergweg Amsterdam

In de stad Amsterdam is het druk, niet alleen bovengronds, maar juist ook ónder de grond. Met de gebiedsontwikkelingen in de stad is het daarom nodig om integraal samen te werken, ondersteund door een solide datafundament en digitale tooling. In de casus Haaksbergweg, onderdeel van de gebiedsontwikkeling ArenAPoort, is concreet gemaakt wat een integrale manier van werken in de praktijk kan betekenen voor de stad.

ArenAPoort

Het gebied ArenAPoort verandert de komende jaren van een kantoren- en entertainmentlocatie naar een levendige, dynamische stadswijk waar wonen, werken en uitgaan centraal staan. Tot 2030 worden er 5.700 nieuwe woningen gebouwd. De eerste projecten zijn al in 2020 gestart. Er komen nieuwe voorzieningen en functies, zoals een nieuw stadspark, nieuwe pleinen en straten en (kleinschalige) winkeltjes. Ook willen marktpartijen flink investeren in het winkelgebied Amsterdamse Poort. Uitdaging is om te zorgen voor een uitnodigende openbare ruimte die bestand is tegen klimaatverandering.

Plannen ArenAPoort

De gemeente wil voorkomen dat het gebied straks één grote bouwplaats wordt doordat veel thema’s die in de ondergrond spelen, vaak sectoraal benaderd worden. De onderlinge interacties en die met de bovengrond moeten veel beter in beeld zijn en zo kan ook de planning van de uitvoering van werkzaamheden veel beter afgestemd worden. Op die manier hoeft bijvoorbeeld een straat ook niet vaker op de schop dan noodzakelijk is.

Alle thema's in samenhang benaderen

Casus Haaksbergweg

Bij de planvorming en uitvoering voor de Haaksbergweg is daarom vanaf het begin samengewerkt met alle disciplines en partijen die bij de ontwikkeling en uitvoering betrokken zijn. In de straat moeten kabels en leidingen ruimte delen met wortels van stevige bomen en er moet plaats zijn om lokale waterberging en infiltratie mogelijk te maken. Uit klimaatmodellen blijkt namelijk dat de Haaksbergweg te maken kan krijgen met toekomstige overstromingen en dus een risicogebied is.

In de casus bleek dat kennis nodig is van bovengrondse plannen, maar vooral van wat er zich onder de grond afspeelt. Omdat regie vraagt om planning en prioritering, moet allereerst duidelijk zijn waar zich wat in de ondergrond bevindt. Hierbij zijn betrouwbare data cruciaal. Bij de Haaksbergweg bleek bijvoorbeeld dat de data in KLIC niet overal klopten. Er lagen leidingen op plekken waar ze niet hoorden te liggen. Goed overzicht over kabels en leidingen is nodig om nieuwe gebouwen aan te sluiten op duurzame energiebronnen via bijvoorbeeld warmteleidingen uit datacenters in de buurt. Daar moet ruimte voor gevonden worden. Ook een WADI moet ingepast worden.

In de casus bleek dan ook de noodzaak om bodem en grondwater te bestuderen voor het ontwerpen van een waterberging die zwaardere regenbuien aankan. Bovendien kan het monitoren van dit systeem in de toekomst leiden tot lessen voor andere gebieden en voor op de natuur gebaseerde oplossingen.  Ook bleek inzicht in de ondergrond een goede regie mogelijk te maken. Hierdoor kunnen werkzaamheden beter op elkaar afgestemd worden, waardoor uitvoerders werk kunnen bundelen en efficiënter kunnen werken.

Betrouwbare data en 3D

Ondergrond en bovengrond in 3D

Voor de casus zijn alle disciplines in begin van het proces samen gaan zitten. Met steeds betere software en betrouwbare data, bijvoorbeeld uit de BRO, is het inzicht vooruitgegaan. Vooral visualisering in 3D hielp om te zien of de juiste keuzes gemaakt werden. Voordeel was ook dat anderen redelijk makkelijk kunnen zien wat precies het probleem is en waarom oplossingen duurder uitvallen. Verder bleek dat door voorinvestering in procesmiddelen veel onnodige kosten in de uitvoering bespaard kunnen worden. Amsterdam wil daarom toe naar datagedreven ontwerpen, realiseren en beheren. Om de stad toekomstbestendig en leefbaar te maken en ook maatschappelijk betaalbaar.

De gemeente blijft daarom werken volgens de ontwikkelde integrale aanpak. Bovendien werkt Amsterdam aan een Masterplan Ondergrond. Bedoeling is om zo meer regie op de ondergrond te kunnen voeren, kansen te benutten en onnodige fouten en kosten te voorkomen.


Meer informatie

Video

Over de leerpunten uit de casus Haaksbergweg is een video gemaakt. Deze is tot stand gekomen in samenwerking met de Gemeente Amsterdam en het programma Basisregistratie Ondergrond (ministerie van BZK).
Bekijk de video.

Integrale aanpak openbare ruimte Amsterdam

Zie de uitgebreide pagina hierover op BRO4BRO

Bekijk ook het Dossier ondergrond gemeente Amsterdam