Gemeente Groningen levert ruim 6.000 grondwatermeetreeksen aan de BRO
De gemeente Groningen heeft in samenwerking met Wiertsema & Partners een groot deel van haar meetnetgegevens van grondwater aan de BRO toegevoegd. Deze meetreeksen bevatten naast actuele meetresultaten, ook een overzicht van archiefdata. Bij meerdere putten gaat dat overzicht zelfs terug tot 2010.
Veel gemeenten in Nederland beheren een eigen grondwatermeetnet met een groot aantal peilbuizen. Hiermee ontstaat een beeld van het verloop van het grondwaterpeil in hun gehele beheersgebied. Sinds 2022 is het mogelijk om deze grondwatermeetreeksen aan de Basisregistratie Ondergrond te leveren. Gemeente Groningen heeft nu een groot deel van de meetgegevens aangeleverd aan de BRO. In totaal gaat dit om 6.827 GLD-XML documenten verdeeld over 228 putten. Dit komt bovenop de meetreeksen die al in de BRO stonden. Met het toevoegen van nieuwe meetreeksen ontstaat een steeds completer beeld van het grondwaterverloop over een langere tijd.
Toepassingen
Gemeenten hebben een grondwaterbeheertaak. Dat betekent dat ook de gemeente Groningen in het openbaar gebied maatregelen moet treffen om nadelige gevolgen van de grondwaterstand zo veel mogelijk te voorkomen of te beperken. Ook ligt er de taak om de gemeente zoveel mogelijk klimaat-adaptief in te richten. “In beide sporen is een goedbeeld van de grondwaterhuishouding onmisbaar. Een uitgebreid grondwatermeetnet voorziet hierin”, aldus Gerd de Wolde en Eric Ebbers, respectievelijk coördinator Basisregistratie Ondergrond en waterspecialist bij de gemeente Groningen.
Lange meetreeksen geven inzicht in de impact van bepaalde gebeurtenissen op de grondwaterhuishouding. Zo zijn meteorologische gebeurtenissen duidelijk terug te zien in de reeksen. Ebbers: “De droge zomers van 2018 en 2019 en de natte winters van 2023 en 2024 springen er direct uit. De meetreeksen geven ook inzicht in de effecten van maatregelen op de waterhuishouding, zoals het wel of niet functioneren van drainage of drainage transport-riolen. Op lokaal niveau kun je aan metingen het effect zien van verdamping door bomen op de kleigrond en infiltratie van grondwater in oude riolen.”
“Het grondwater- en watersysteem is een essentieel onderdeel in de ruimtelijke ordening”, onderstreept De Wolde. “Door informatie daarover breed te delen kan het goed ondersteunen bij integrale planvorming, beleids- en uitvoeringsprogramma’s, maar ook op lokale schaal de aannemer ondersteunen bij bemalingswerkzaamheden.”
Grondwater in de BRO
Voordat grondwatermeetreeksen aan de BRO toegevoegd kunnen worden, is het noodzakelijk dat alle putten en peilbuizen (GMW) van het meetnet (GMN) goed in de BRO staan. Peilbuizen worden vaak door verschillende uitvoerders geplaatst. Ook zijn er regelmatig wijzigingen in de locatie van de putten, bijvoorbeeld omdat door werkzaamheden putten verplaatst moeten worden. Deze wijzingen moeten wel steeds in de BRO verwerkt worden, omdat het netwerk anders niet meer overeenkomt met de werkelijkheid.
Voor het beheren van het grondwatermeetnet van Groningen werkt de gemeente samen met Wiertsema & Partners. Johan Bergsma, informatiespecialist bij dit adviesbureau: “In de samenwerking is gezocht naar mogelijkheden om in plaats van alleen de meest actuele reeksen, ook alle historische meetreeksen mee te nemen. Dit is met succes gerealiseerd.”
