BRO nodig bij puzzelen met ruimtelijke opgaven

Gepubliceerd 17 januari 2023

Het Rijk en de provincies maken eind dit jaar bestuurlijke afspraken over de ruimtelijke inpassing van opgaven op het gebied van wonen, bereikbaarheid, energie, economie, landbouw en natuur. De afspraken vormen de basis voor een nieuwe nota ruimte in 2024. Vooruitlopend daarop leggen de provincies samen met het Rijk, gemeenten en waterschappen de ingewikkelde ruimtelijke puzzel. Daarbij zijn data nodig. Vanuit de BRO hebben we in de ‘ruimtelijke startpakketten’ daarom onze BRO-modellen toegevoegd. Maar er zal waarschijnlijk vraag naar meer data op jullie afkomen.

Om tot een inrichtingsplan voor Nederland te kunnen komen, moet eerst duidelijk zijn wat de ruimtevragers zijn. De provincies, waterschappen en gemeentes hebben dit gedaan in hun omgevingsvisies. De nationale opgaven, doelen en richtlijnen zijn - vanuit de verschillende nationale programma's - gebundeld in het zogeheten startpakket. In het startpakket legt het Rijk de provincies de opgaven voor uit ruim 20 nationale programma’s op het gebied van onze fysieke leefomgeving. Den aan het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), woningbouw en de Regionale Energiestrategie (RES). De twaalf provincies maken nu gericht een ruimtelijke vertaling van de opgaven samen met gemeenten en waterschappen voor de periode tot 2030 - met een doorkijk naar 2050.

Start puzzelfase

Momenteel is een ruimtelijke ‘puzzelfase’ gaande met een intensieve samenwerking tussen overheden. De opgaven zijn groot, maar de ruimte is schaars. We moeten daarom keuzes maken, functies combineren, slim clusteren en creatief met de ruimte omgaan. Bij de te maken keuzes zijn water en bodem ‘sturend’. Ontwikkelingen als bevolkingsgroei, klimaatverandering, verzilting, verdroging en wateroverlast vergen keuzes en aanpassingen. Bijvoorbeeld bij het aanwijzen van bouwlocaties of het beschermen van geschikte landbouwgronden. Datagedreven werken is hierbij van groot belang. Zeker waar het gaat om de impact van bovengrondse ontwikkelingen op de ondergrond en de invloed van de ondergrond op ambities voor energietransitie, landelijk gebied, klimaatadaptatie en woningbouw. In de ondergrond kun je immers niet kijken en data en 3D-visualisaties helpen enorm in deze puzzelfase.

Innovatieve oplossingen

Provincies zijn nu aan zet om samen met gemeenten en waterschappen de opgaven voor de periode tot 2030 ruimtelijk te vertalen, in te passen en te combineren met de provinciale opgaven. Het Rijk ondersteunt de uitwerking met een basisset van bruikbare ruimtelijke data en de inzet van ontwerpteams die innovatieve oplossingen bedenken. Bijvoorbeeld voor de werkwijze om water en bodem sturend te laten zijn. Ben je als GIS-specialist, BRO-coördinator of beleidsmedewerker nog niet betrokken bij deze ruimtelijke puzzel? Bied dan vooral je inzichten aan binnen je organisatie.

Meer informatie over het startpakket en de stappen naar nieuwe nota ruimte