Veelgestelde vragen: booronderzoek

Als het gaat om het aanleveren van gegevens van tranche 2, ligt de focus op geotechnisch booronderzoek volgens NEN-EN-ISO 14688 (NEN 5104, geldt alleen voor opdrachten van voor 2020). Dit komt veelal voor waar op of in de grond wordt gebouwd, zoals bij tunnels, funderingen, dijken, en damwanden. Dit soort projecten zijn dus een goede plek om als BRO-coördinator te starten. U kunt vervolgens via uw projectleiders de leverancier van deze gegevens opdracht geven om de gegevens voor u klaar te zetten in het Bronhouderportaal.

Volgens de Wet Basisregistratie Ondergrond hebben alle bestuursorganen de wettelijke taak om gegevens over de ondergrond aan te leveren. Maar niet alle bestuursorganen hebben met alle BRO-registratieobjecten te maken. Dat geldt ook voor gemeenten. We hebben daarom een praktisch overzicht met de registratieobjecten waar gemeenten voornamelijk mee te maken hebben. Vanuit het overzicht kunt u doorklikken op het registratieobject voor verdere uitleg.

Wat betreft het aanleveren van gegevens van booronderzoek aan de BRO kunt u focussen op geotechnisch booronderzoek. Alle andere soorten booronderzoek worden uitgevoerd door Wageningen Environmental Research (bodemkundig booronderzoek en wandonderzoek, inclusief de analyses) of TNO (geologisch onderzoek). Verder zijn momenteel buiten scope voor de BRO: milieukundige, archeologische of cultuurtechnisch onderzoek. Booronderzoek in het kader van mijnbouwactiviteiten valt onder het domein Mijnbouw.

Allereerst moeten de geotechnische boormonsterbeschrijvingen volgens de NEN-EN-ISO 14688-1 aangeleverd worden. Bij de geotechnische boormonsteranalyses is het afhankelijk van de bepaling welk norm u moet hanteren. In de catalogus in Hoofdstuk 6 Gegevensdefinitie kunt u dat terugvinden. We hebben ze in dit overzicht voor u op een rij gezet. Bronhouder kunnen overzicht ook gebruiken bij de opdrachtomschrijving voor de gegevensleveranciers.

Het is natuurlijk best veel met al die catalogi en werkafspraken van Booronderzoek (BHR). Waar kunt u dan het best beginnen en wat is voor u van belang om te weten? Hiervoor is het goed om te beseffen welke rol en expertise u heeft in de keten. Niet iedereen in de keten hoeft van alles op de hoogte te zijn, als we het gezamenlijk maar goed snappen. Het begint dus bij welke rol u heeft en wat u dan moet weten over booronderzoek en de BRO.

Opdrachtgever

Als opdrachtgever hoeft u alleen te weten wat u in de opdracht moet opnemen, zodat de informatie op een juiste wijze wordt geproduceerd en aangeleverd bij de BRO. U geeft dus aan welk onderzoek het betreft; booronderzoek is daar slechts 1 van. Ook geeft u aan waar het onderzoek aan moet voldoen (normen/protocollen) en welke processtappen de opdrachtnemer moet uitvoeren. In de storymap Het proces van booronderzoek leest u hier meer over. Dus als u weet aan welke norm en/of protocol de informatie moet voldoen, dan is dat eigenlijk al voldoende.

Producent

De producent van de informatie moet inhoudelijk goed snappen wat gedaan nodig is voor de BRO. De producent moet dus op de hoogte zijn van zowel de catalogus maar ook van de gehanteerde normen en protocollen. De storymap Vakgebieden en classificatiemethoden helpt u op weg. Verder moet de producent zorgen dat een bestand aangeleverd kan worden, dat aan de voorwaarden van de BRO voldoet.

Softwareproducent

Bij de productie gebruikt de producent software die gemaakt wordt door een softwareproducent. De softwareontwikkelaar moet alle aspecten in technische zin snappen zodat de gebruiker van de software en de informatiestroom wordt ondersteund. Ook voor de softwareleverancier biedt de BRO uitgebreide documentatie en tips.

Degene die verantwoordelijk is voor het aanleveren van de informatie aan de BRO, veelal ook de producent van de informatie, moet weten hoe het een en ander aangeleverd moet worden in het Bronhouderportaal.

Controleur

Als laatste hebben we de controleur die de informatie in het Bronhouderportaal moet controleren. De controleur moet weten wat de opdrachtgever heeft uitgevraagd. Ook moet de controleur inhoudelijk op de hoogte zijn wat dit betekent voor de te leveren data. Tevens zou de controleur ook een beeld moeten hebben van wat men op een bepaalde locatie zou mogen verwachten aan informatie.

Het blijft natuurlijk zaak dat we in de keten alle knowhow aanwezig hebben! Een bronhouder zou zich geheel kunnen laten ontzorgen en hoeft dan alleen te weten welke knowhow nodig is en wie de bronhouder waarvoor in moet schakelen. Lees meer over de verschillende rollen in de BRO en de informatie bij het registratieobject Booronderzoek.

Voor opdrachten die vóór 1 januari 2020 gegeven zijn en uitgevoerd zijn voor 1 januari 2023, geldt het minder strikte kwaliteitsregime IMBRO/A. Daarbij is NEN 5104 toegestaan. Opdrachten voor geotechnisch booronderzoek die vanaf 1 januari 2020 gegeven worden, moeten voldoen aan de BRO-kwaliteitsregels (de IMBRO-kwaliteit) die aansluit op de NEN-EN-ISO 14688 .

Boormonsterbeschrijvingen worden zoveel mogelijk geconverteerd uit DINO naar de BRO met het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties als bronhouder. Dit is dus anders dan bij een grondwatermonitoringput. Bij een put is er nog een eigenaar die de put onderhoudt en correcties in de gegevens door moet kunnen voeren. Voor historische boormonsterbeschrijvingen is dit niet van toepassing.

Heeft u als bronhouder zelf ook historische data die niet in DINO aanwezig is en wilt u die aanleveren bij de BRO? Dat kan zodra de BRO daar gereed voor is, zie planning. Die data moet dan wel voldoen aan de IMBRO/A kwaliteitseis.

Profielen in de zin van dwarsdoorsneden in de ondergrond zijn niet opgenomen in de BRO. De profielenbeschrijvingen zoals een boorprofiel binnen het booronderzoek of een wandbeschrijving bij een wandonderzoek in bijvoorbeeld een profielkuil zijn wel opgenomen in de BRO. Hiervoor worden in de standaardisatietrajecten afspraken gemaakt hoe de uitwisseling van deze registratieobjecten eruit moet gaan zien.

Het Programmabureau BRO heeft na zorgvuldig afwegen besloten dat dit voorlopig nog niet op de planning staat. Dat betekent dat het vooralsnog wordt overgelaten aan de markt om hier zelf iets voor te ontwikkelen.

Nee, boormonsterbeschrijvingen die specifiek gemaakt zijn in het kader van milieuonderzoek zullen in BRO fase 1 niet worden meegenomen.

Onderzoek dat wordt uitgevoerd volgens de NEN5740-norm is meestal milieukundig booronderzoek. Milieukundig booronderzoek valt momenteel nog niet onder de BRO.

De implementatie van de norm NEN-EN-ISO 14688 heeft doorgelopen tot mei 2020. Hierdoor zijn de geotechnische boringen tot mei mogelijk niet uitgevoerd volgens de nieuwe norm. In overeenstemming met de opdrachtgever kan er besloten worden om de informatie die is ingewonnen in de periode 1 januari tot 1 mei 2020 volgens een IMBRO/A kwaliteit aan te leveren. In dat geval kan de informatie die volgens NEN5104 is geproduceerd ook aangeleverd worden.

Om het aanleveren van gegevens uit booronderzoek makkelijker te maken, is een overzicht gemaakt waarbij de apparaten die in het veld gebruikt worden om te boren en te bemonsteren gekoppeld worden aan wat in de basisregistratie boortechniek en bemonsteringsmethode wordt genoemd. U vindt deze informatie in de handreiking 'Boor- en monstertechniek en monsterkwaliteit'.

In principe is er geen maximale diepte voor een boring te geven. De einddiepte hangt namelijk altijd af van het doel. Als men dieper dan 500 meter boort, valt een boring onder de mijnbouwwet en dan zijn daar regels aan verbonden. Binnen de BRO zijn de verschillende soorten booronderzoeken onderverdeeld in vakgebieden. Vanuit die verschillende vakgebieden worden wel maximale einddieptes benoemd, die maximale dieptes staan vermeld in de catalogus. Dit is de maximale waarde die kan worden opgegeven bij de laagdieptes van het onderzoek van de boring.

Vanuit verschillende vakgebieden kan een K-waarde gewenst zijn. De K-waarde is in principe een interpretatie van waarnemingen of analyses. Zo kan men vanuit de boormonsterbeschrijving aan de hand van de waarnemingen van de fractie- en korrelgrootte indeling een vertaling maken naar een K-waarde, maar men kan ook een doorlatendheidsbepaling uitvoeren in een laboratorium waarmee een K-waarde bepaald kan worden. De waargenomen aspecten worden dus opgenomen in de BRO en de interpretatie daarvan is aan de gebruiker.

U wilt bijvoorbeeld een grondwatermonitoringput, brandput, onttrekkingsput, WKO-installatie of iets anders maken. Hiervoor moet u een buis of andere technische onderdelen in de ondergrond plaatsen. Dat is de constructie.

Om zo’n constructie in de ondergrond te plaatsen is in de meeste gevallen een boorgat nodig. De onderzoeksgegevens aan de grond uit dat boorgat die (naast de bestaande informatie uit de BRO) inzicht bieden in de opbouw van de ondergrond ter plaatse (zoals een boorbeschrijving), vallen onder booronderzoek. Met die gegevens kan de constructie zo goed mogelijk en volgens voorschriften worden ingericht.

Als extra informatie over de ondergrond nodig is, maakt u afhankelijk van wat u precies wilt weten een keuze uit een bepaald soort booronderzoek oftewel het vakgebied.

De gegevens van de constructies zelf vallen onder andere registratieobjecten: grondwatermonitoringput en grondwatergebruiksysteem. De gegevens van een grondwatergebruiksysteem kunnen vanaf medio 2022 in de BRO. De constructie en het booronderzoek zijn in de BRO dus twee verschillende objecten die afzonderlijk opgenomen worden.

Dit is afhankelijk vanuit welk doel de peilbuis en met name het booronderzoek wordt uitgevoerd. Het type booronderzoek bepaalt namelijk of het aangeleverd moet worden. Het type booronderzoek wordt namelijk onderscheiden in vakgebieden. Veelal wordt er een toegepast geologisch of een geotechnisch booronderzoek uitgevoerd wanneer men een peilbuis plaatst. Die moeten in ieder geval worden aangeleverd.

In principe moet al het onderzoek aan 1 boring onder 1 booronderzoek in de BRO opgenomen worden. Alle informatie uit de deelonderzoeken vallen dus onder dat ene booronderzoek en hoeven maar 1x aan de BRO aangeleverd te worden. In bijzondere gevallen, bijvoorbeeld als een deel van het booronderzoek wordt uitgevoerd onder de verantwoordelijkheid van een andere bronhouder, wordt het als een apart booronderzoek aangeleverd. De definitie van een booronderzoek voor de BRO is namelijk dat het gaat om onderzoek met een grondboring op 1 locatie onder de verantwoordelijkheid en in opdracht van 1 bronhouder.

Ja, ook maritieme ook wel offshore gegevens moeten aangeleverd bij de BRO (en gebruikt!) worden. Afhankelijk van het soort onderzoek dat wordt uitgevoerd valt dit onder geotechnisch sondeeronderzoek of geotechnisch booronderzoek. Dus wint u gegevens in op zee, zorg dat die ook in de BRO worden opgenomen.